itulau_fanua

Tala Fou

Fa'alauiloa le Soifua Maloloina ole Fai'ai e ala ile Suiga ole Olaga mo le Puipuiga ole Alzheimer

O le fa'ama'i o le Alzheimer o se fa'ama'i fa'aleagaina o le fai'ai e a'afia ai le faitau miliona o tagata i le lalolagi.Talu ai e leai se fofo i le taimi nei mo lenei faʻamaʻi mataʻutia, o le taulai atu i le puipuia e taua tele.E ui o genetics e iai sona sao i le atinaʻeina o le faʻamaʻi o le Alzheimer, o suʻesuʻega talu ai nei o loʻo faʻaalia ai o suiga o le olaga e mafai ona faʻaitiitia ai le lamatiaga o le atiaʻe o le maʻi.O le fa'alauiloaina o le soifua maloloina o le fai'ai e ala i filifiliga eseese o le olaga e mafai ona alu mamao i le puipuia o le fa'ama'i o le Alzheimer.

Malamalama i Faʻavae: O le a le faʻamaʻi o le Alzheimer?

O le fa'ama'i o le Alzheimer o se ma'i fa'asolosolo fa'asolosolo e a'afia ai le faitau miliona o tagata i le lalolagi atoa.

Muamua na maua i le 1906 e le fomaʻi Siamani Alois Alzheimer, o lenei tulaga faʻavaivai e tupu muamua i tagata matutua ma o le mafuaʻaga sili ona taatele o le tuinanau.Dementia o se faaupuga e faasino i faʻailoga o le paʻu o le mafaufau, e pei o le leiloa o le mafaufau, manatua, ma le mafaufau.O nisi taimi e fenumiai ai e tagata le ma'i o le Alzheimer ma le tu'inanau.

Malamalama i Faʻavae: O le a le faʻamaʻi o le Alzheimer?

O le fa'ama'i o le Alzheimer e fa'agesegese ona fa'aletonu le gaioiga o le mafaufau, e a'afia ai le mafaufau, mafaufauga ma amioga.I le taimi muamua, e mafai e tagata taʻitoʻatasi ona oʻo i le vaivai o le mafaufau ma le fenumiai, ae a o faʻagasolo le faʻamaʻi, e mafai ona faʻalavelave i galuega i aso uma ma faʻaumatia ai le mafai ona faia se talanoaga.

O fa'ailoga o le fa'ama'i o le Alzheimer e fa'ateteleina i le aluga o taimi ma e mafai ona matua a'afia ai le lelei o le olaga o se tagata.O le leiloa o le mafaufau, le mautonu, le mautonu ma le faigata ona foia faafitauli o ni faailoga masani masani.A o agaʻi i luma le faʻamaʻi, e ono oʻo i tagata taʻitoʻatasi le fesuisuiai o lagona, suiga o uiga, ma le alu ese mai gaoioiga faʻaagafesootai.I taimi mulimuli ane, atonu latou te manaʻomia se fesoasoani i gaoioiga i aso uma e pei o le taʻele, laei, ma le 'ai.

Malamalama i le Fa'ama'i o le Alzheimer: Mafua'aga, Fa'ailoga, ma Fa'afitauli

Mafuaaga

O le fa'ama'i o le Alzheimer o se ma'i neurodegenerative, o lona uiga e fa'aleagaina ai neu (selau neura) i le fai'ai.Suiga i neu ma le leiloa o fesoʻotaʻiga i le va o latou e mafai ona oʻo atu ai i le faiʻai atrophy ma le mumū.

O su'esu'ega o lo'o fa'aalia ai o le fa'aputuina o ni polotini i le fai'ai, e pei o le beta-amyloid plaques ma le tau tangles, e iai sona sao taua i le atina'eina o le ma'i.

Faatasi ai ma ia mea, e lua suiga faʻaletino i le faiʻai, amyloid plaques ma tau protein tangles, o ki i le malamalama i le faʻamaʻi o le Alzheimer.Beta-amyloid o se vaega o se polotini tele.O le taimi lava e fa'apotopoto ai nei vaega i ni fa'aputuga, e foliga mai e iai sona aafiaga oona i neu, ma fa'alavelave ai feso'ota'iga i le va o sela o le fai'ai.O le porotini Tau e iai sona sao i le lagolago i totonu ma le felauaiga o sela o le faiʻai, e ave ai meaʻai ma isi mea taua.E fa'atupu la'au tau pe a pipi'i fa'atasi mole mole tau ma fa'atupu fa'alavelave i totonu o neu.

O le fa'atupuina o nei polotini fa'aletonu e fa'alavelaveina ai le galuega masani a neu, ma fa'atupu ai le fa'asolosolo ona leaga ma i'u ai ina oti.

O le mafuaaga tonu o le faʻamaʻi o le Alzheimer e le o iloa, ae o le tuʻufaʻatasia o kenera, olaga ma mea tau le siosiomaga e talitonuina e saofagā i lona atinaʻe.

Mafuaaga

Fa'ailoga

O faʻafitauli o le mafaufau e masani ona aliali muamua ile faʻamaʻi o le Alzheimer.I le aluga o taimi, atonu e faigata i tagata ona manatua talanoaga talu ai nei, igoa, poʻo mea na tutupu, e mafai ona oʻo atu ai i le faʻaletonu o le mafaufau, mafaufau, ma amioga.

O nisi fa'ailoga e aofia ai:

Ua leiloa ma le mautonu

Faigata i le foiaina o faafitauli ma le faia o faaiuga

Fa'aitiitia le tomai i le gagana

Ua leiloa i le taimi ma le avanoa

Suiga o lagona ma suiga o uiga

O tomai tau afi ma lu'itau faamaopoopo

Suiga o uiga, e pei o le faateleina o le impulsivity ma le osofaʻiga

Tulaga lamatia

O le a'afiaga o le atia'e o lenei fa'ama'i e fa'atupula'ia pe a matutua.O le tele o tagata e maua i le fa'ama'i o le Alzheimer e 65 pe sili atu, ae o le amataga o le Alzheimer e mafai fo'i ona tupu i tagata laiti e 40 pe 50 tausaga le matutua.A o matutua tagata, o latou faiʻai e oʻo i suiga faʻanatura e faʻateleina ai i latou i faʻamaʻi faʻaleagaina e pei o le Alzheimer's.

E le gata i lea, ua iloa e tagata suʻesuʻe ni kenera e faʻateleina ai le lamatiaga o le atiaʻe o le maʻi.O le kenera masani e ta'ua o le apolipoprotein E (APOE).E maua e tagata uma se kopi e tasi o le APOE mai se matua, ma o nisi o ituaiga eseese o lenei kene, e pei o le APOE ε4, e faateleina ai le lamatiaga o le ma'i o le Alzheimer.Ae ui i lea, o le i ai o nei kenera fesuiaiga e le faapea o le a atiaʻe e se tagata le maʻi.

O le olaga e mafai foi ona fesoasoani i le faʻamaʻi o le Alzheimer.Le soifua maloloina o le cardiovascular, e aofia ai tulaga e pei o le toto maualuga, maualuga cholesterol ma le maʻi suka, ua fesoʻotaʻi ma le faʻateleina o le lamatiaga o le faʻamaʻi o le Alzheimer.O le ola nofonofo, ulaula ma le tino puta e feso'ota'i ma le maualuga o le lamatiaga o le ma'i.

O le fula faifai pea i le fai'ai e manatu o le isi lea mafua'aga o le fa'ama'i o le Alzheimer.O le immune system e tali atu i manuʻa poʻo faʻamaʻi pipisi e ala i le tuʻuina atu o vailaʻau e faʻateleina ai le mumū.E ui ina mana'omia le fula mo le puipuiga o le tino, ae o le fula faifai pea e mafai ona o'o atu ai i le fa'aleagaina o le fai'ai.O lenei faʻaleagaina, faʻatasi ai ma le faʻaputuina o paʻu o se polotini e taʻua o le beta-amyloid, faʻalavelave i fesoʻotaʻiga i le va o sela o le faiʻai ma e manatu e faia se sao taua i le atinaʻeina o le Alzheimer.

Malamalama i le Fa'ama'i o le Alzheimer: Mafua'aga, Fa'ailoga, ma Fa'afitauli

Fa'afefea ona Puipuia le Fa'ama'i o le Alzheimer?

Fa'aleleia lou olaga mo le puipuia o le Alzheimer.

Pulea le toto maualuga: O le toto maualuga e mafai ona i ai ni aafiaga leaga i le tele o vaega o le tino, e aofia ai ma le faiʻai.O le a manuia fo'i lou toto ma lou fatu mai le mata'ituina ma le pulea o le toto.

Puleaina le suka toto (kulukose): O le tumau pea o le suka maualuga o le toto e faʻateleina ai le lamatiaga o faʻamaʻi eseese ma tulaga, e aofia ai le mafaufau, aʻoaʻoga, ma faʻafitauli faʻalogo.

Tausia le mamafa maloloina: O le tino puta e manino lava le feso'ota'iga i ma'i fatu fatu, ma'i suka, ma isi tulaga.O le mea e le'o manino o le auala sili e fua ai le puta.O le tele o su'esu'ega ua fa'aalia ai o le fua faatatau o le li'o o puimanava i le maualuga atonu o se tasi lea o a tatou fa'ai'uga sili ona sa'o o fa'ama'i e a'afia i le puta.

Mulimuli i meaai maloloina: Faamamafa le paleni taumafa e tele i fualaau 'aina, fualaau faisua, fatu atoa, polotini pa'u ma ga'o maloloina.Filifilia o mea'ai e mauoa i antioxidants, e pei o vine, laula'au lanu meamata, ma nati, e mafai ona fesoasoani e tetee atu i le faʻamaʻi faʻamaʻi ma le mumu e fesoʻotaʻi ma le paʻu o le mafaufau.

Ia toaga faaletino: O gaioiga faʻaletino masani ua faʻaalia pea e fesoʻotaʻi ma le tele o faʻamanuiaga faʻalesoifua maloloina, e aofia ai le faʻaleleia atili o le mafaufau ma le faʻaitiitia o le lamatiaga o le faʻamaʻi o le Alzheimer.O le faia o faʻamalositino faʻamalositino, e pei o le savali faʻavave, tamoʻe, aau, poʻo le tietie uila, e mafai ona fesoasoani e faʻateleina le tafe toto i le faiʻai, faʻateleina le tuputupu aʻe o sela neura fou, ma faʻaitiitia le faʻaputuina o polotini leaga e fesoʻotaʻi ma le faʻamaʻi o le Alzheimer.

Lelei le moe: E taua tele le moe mo o tatou tino ma mafaufau.O le le lelei o le moe, e aofia ai le le lava poʻo le faʻalavelaveina o le moe, e fesoʻotaʻi ma le faʻateleina o le lamatiaga o le faʻamaʻi o le Alzheimer.

Fa'atapula'a le inu ava malosi: O le inu tele o le 'ava malosi e mafai ona pa'ū ma fa'aleagaina ai isi tulaga fa'alesoifua maloloina, e aofia ai le leiloa o le mafaufau.O le tipi i lalo o lau inu i le tasi pe lua meainu i le aso (i le tele) e mafai ona fesoasoani.

Aua le ulaula: O le le ulaula e mafai ona fa'aleleia lou soifua maloloina e ala i le fa'aitiitia o lou lamatiaga i ma'i tuga e pei ole ma'i fatu fatu, stroke, ma nisi kanesa.E fa'aitiitia fo'i lou maua i le fa'ama'i o le Alzheimer.

Ia faatumauina se lagona maloloina: Afai e le fa'atonutonuina, o le fa'alavelave fa'aumi, atuatuvale ma le popole e mafai ona afaina ai le soifua maloloina o le fai'ai.Fa'amuamua lou soifua maloloina fa'alagona e fa'aitiitia ai lou fa'aletonu ole mafaufau.Auai i auala e pulea ai le atuatuvale e pei o le mafaufau, manava loloto, poʻo le yoga.

Fa'aleleia lou olaga mo le puipuia o le Alzheimer.

Mea'ai Fa'aopoopo ma Fa'ama'i Alzheimer

E le gata i le puipuia o le faʻamaʻi o le Alzheimer e ala i suiga o le olaga, e mafai foi ona e faʻaogaina nisi meaʻai faaopoopo i lou olaga i aso faisoo.

1. Coenzyme Q10

E fa'aitiitia le maualuga o le Coenzyme Q10 a'o tatou matutua, ma o nisi o su'esu'ega e fa'ailoa mai o le fa'aopoopoina o le CoQ10 e ono fa'agesegese ai le fa'agasolo o le fa'ama'i o le Alzheimer.

2. Curcumin

Curcumin, o le mea malosi o loʻo maua i le turmeric, ua leva ona iloa ona o lona malosi faʻamaʻi ma mea faʻamaʻi.E le gata i lea, o le astaxanthin foi o se antioxidant malosi lea e mafai ona taofia le gaosiga o radical free ma puipuia sela mai le faaleagaina o le oxidative.E faʻaitiitia ai le cholesterol i le toto ma faʻaitiitia le faʻaputuina o lipoprotein maualalo maualalo (LDL).O su'esu'ega talu ai nei ua fa'ailoa mai ai e mafai fo'i e curcumin ona taofia le amataga o le fa'ama'i o le Alzheimer e ala i le fa'aitiitia o pa'u beta-amyloid ma neurofibrillary tangles, o fa'ailoga ia o le fa'ama'i.

3. Vitamini E

Vitamini E o se vaitamini e solu ga'o ma malosi fa'ama'i fa'ama'i sa su'esu'eina mo ana mea e mafai ona puipuia ai le neuroprotective mai le fa'ama'i o le Alzheimer.O suʻesuʻega ua faʻaalia ai o tagata e maualuga atu a latou meaʻai i le vaitamini E e maualalo le lamatiaga o le atiaʻe o le faʻamaʻi o le Alzheimer poʻo le paʻu o le mafaufau.O le fa'aofiina o mea'ai e tele vaitamini E i au mea'ai, e pei o nati, fatu, ma cereals fa'amalosi, po'o le inuina o mea'ai vaitamini E e mafai ona fesoasoani e fa'atumauina ai lou mafaufau a'o e matua.

4. Vitamini B: Tuuina atu le malosi i le faiʻai

B vitamini, aemaise B6, B12, ma folate, e taua mo le tele o galuega faiʻai, e aofia ai le neurotransmitter synthesis ma DNA toe faaleleia.O nisi su'esu'ega e fa'ailoa mai ai o le maualuga o le taumafaina o vitamini B e mafai ona fa'agesegese ai le fa'aitiitia o le mafaufau, fa'aitiitia le fa'aitiitia o le fai'ai, ma fa'aitiitia ai le fa'ama'i o le Alzheimer.Fa'atele lou taumafaina o le niacin, o se vaitamini B e fa'aogaina e lou tino e fa'aliliu ai mea'ai i le malosi.E fesoasoani fo'i e fa'atumauina lou fa'amamago, tino o le tino, pa'u, lauulu ma mata.

I le aotelega, e leai se tasi o folafola mai o le faia o se tasi o nei mea e taofia ai le Alzheimer's.Ae atonu e mafai ona faʻaitiitia lo tatou lamatiaga i le faʻamaʻi o le Alzheimer e ala i le gauai atu i o tatou olaga ma amioga.O le fa'amalositino e le aunoa, 'ai i mea'ai maloloina, tumau i le mafaufau ma le va fealoa'i, lava le moe, ma le puleaina o le atuatuvale o mea taua uma ia e puipuia ai le fa'ama'i o le Alzheimer.O le faia o nei suiga o le olaga, ua fa'aitiitia ai le avanoa e atia'e ai le fa'ama'i o le Alzheimer ma maua ai se tino maloloina.

F: O le a le sao o le moe lelei i le soifua maloloina o le faiʻai?
A: O le moe lelei e taua tele mo le soifua maloloina o le faiʻai aua e mafai ai e le faiʻai ona malolo, faʻamalosia manatuaga, ma faʻamama le toxins.O le le lelei o le moe po'o le fa'aletonu o le moe e ono fa'atuputeleina ai le fa'ama'i o le Alzheimer ma isi fa'aletonu o le mafaufau.

F: E mafai e na o suiga o le olaga ona fa'amaonia le puipuia o le fa'ama'i o le Alzheimer?
A: E ui o suiga o le olaga e mafai ona faʻaitiitia ai le lamatiaga o le faʻamaʻi o le Alzheimer, latou te le faʻamaonia le puipuia atoatoa.Genetics ma isi mea e mafai ona i ai pea se sao i le atinaʻeina o le faʻamaʻi.Ae ui i lea, o le faʻaaogaina o se olaga soifua maloloina o le faiʻai e mafai ona saofagā i le soifua manuia atoa o le mafaufau ma faʻatuai ai le amataga o faʻamaoniga.

Disclaimer: O lenei tusiga e mo naʻo faʻamatalaga lautele ma e le tatau ona faauigaina o soʻo se fautuaga faʻafomaʻi.O nisi o fa'amatalaga fa'asalalauga blog e sau mai le Initaneti ma e le fa'apolofesa.O lenei 'upega tafaʻilagi e naʻo le faʻavasegaina, faʻatulagaina ma le faʻasaʻoina o tala.O le fa'amoemoega o le tu'uina atu o nisi fa'amatalaga e le o lona uiga e te ioe i ona manatu pe fa'amaonia le moni o ana mea.Fa'afeso'ota'i i taimi uma se fa'apolofesa fa'alesoifua maloloina a'o le'i fa'aogaina so'o se mea fa'aopoopo po'o le faia o suiga ile faiga ole tausiga ole soifua maloloina.


Taimi meli: Sep-18-2023